Ανακύκλωση στην πόλη μας για τα πράσινα σημεία
Με αρκετό ενδιαφέρον παρακολούθησα τις πρόσφατες δημοσιεύσεις, με φωτογραφικό υλικό, που αφορούν στην αποτελεσματικότητα της ανακύκλωσης στην πόλη μας, καθώς και την κοινή ανακοίνωση Δημάρχου και Αντιδημάρχου Περιβάλλοντος, που αναφέρονται σε μια σειρά δράσεων, πρωτοβουλιών και τομών στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή. Μέσα σ’ αυτή ξεχωρίζουμε τη δράση του κινητού πρασίνου σημείου[1], τους βυθιζόμενους κάδους, τη χωροθέτηση 30 γωνιών ανακύκλωσης[2], καθώς και τη συμμετοχή σε δράσεις σχολικής ενημέρωσης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για την ανακύκλωση.
Παρά τις αδυναμίες που πολύ εύστοχα ανέδειξε η Έφη Καψοκεφάλου και άλλοι συμπολίτες μας, είναι αξιέπαινη η προσπάθεια του Γιάννη Σιδέρη, η οποία αποτελεί όαση μέσα στη γενικότερη απραξία και συμπεριφορά της Διοίκησης του Δήμου. Είναι όμως αρκετά αυτά που έχουμε πετύχει ως Δήμος στον τομέα της ανακύκλωσης; Ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι μας στο άμεσο μέλλον;
Στα ερωτήματα αυτά θα προσπαθήσω να δώσω, με συνοπτικό τρόπο, κάποιες απαντήσεις, δεσμευόμενος για την αναλυτικότερη παρουσίαση και εξειδίκευση του Προγράμματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης της «Νέας Αρχής για την Αγία Παρασκευή» το φθινόπωρο.
Το κύριο βάρος της μετάβασης από την εποχή του «μπλε κάδου» στην εποχή της λειτουργίας των «πράσινων σημείων»[3] με τα επτά «ρεύματα ανακύκλωσης» θα πέσει στη νέα δημοτική αρχή που θα προκύψει από τις εκλογές του 2019. Ήδη από το 2016, με τον νόμο 4447/2016 για τον «χωρικό σχεδιασμό και τη βιώσιμη ανάπτυξη» (άρθρο 21), το υπουργείο Περιβάλλοντος θέσπισε προδιαγραφές για τα «πράσινα σημεία».
Ο χρόνος όμως είναι πολύτιμος. Οι διαδικασίες χρονοβόρες. Για τη λειτουργία των «πράσινων σημείων» απαιτούνται: χωροθέτηση, προπαρασκευαστικές ενέργειες, τεχνικοοικονομική μελέτη, αδειοδοτήσεις, προκήρυξη της κατασκευής, προμήθεια εξοπλισμού, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση-εκπαίδευση των πολιτών. Ειδικότερα, για τη χωροθέτησή τους απαιτείται η εκπόνηση μελετών και η έγκρισή τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειών και του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), οι οποίες έχουν εξειδικευτεί ανά περιφέρεια στα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), τα «πράσινα σημεία» αποτελούν πλέον βασικά στοιχεία του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων της χώρας. Ο κύριος σκοπός της δημιουργίας του δικτύου «πράσινων σημείων» είναι η συμβολή στους στόχους της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας και του ΕΣΔΑ για τη χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών, συμπληρωματικά με το δίκτυο Διαλογής στην Πηγή διακριτών ρευμάτων ανακυκλώσιμων υλικών, το οποίο θα αναπτυχθεί σε αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος του «μπλε κάδου». Παράλληλα, η λειτουργία των «πράσινων σημείων» θα συμβάλει, στα πρώτα χρόνια τουλάχιστον, και στην εκπαίδευση των στελεχών των δήμων στο θέμα της άντλησης εσόδων μέσω της πώλησης των συλλεγόμενων υλικών και της βελτιστοποίησης της οικονομικής διαχείρισης των δράσεων ανακύκλωσης.
Το εγχείρημα δεν είναι απλό αν λάβουμε υπόψη τα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης αλλά και το υψηλό ποσοστό άγνοιας των πολιτών. Το στοίχημα όμως είναι σημαντικό γιατί πλέον με τον νόμο 4447/2016 η διαχείριση ανήκει στους δήμους και τα οφέλη για τους δημότες είναι πολλά. Έσοδα από την πώληση ανακυκλώσιμων υλικών με συγκεκριμένο τρόπο και συμφέρουσες τιμές, επιδότηση από Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ ) και ωφέλειες που θα προκύψουν από την εξοικονόμηση του κόστους συλλογής -μεταφοράς και του κόστους ταφής σε ΧΥΤ καθώς και του τέλους ταφής. Στις κύριες ωφέλειες θα πρέπει να συμπεριλάβουμε την περιβαλλοντική διάσταση και την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες, η οποία θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη και στις υπόλοιπες δράσεις διαχείρισης αποβλήτων.
Αυτά λοιπόν τα κρίσιμα θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη και λειτουργία των «πράσινων σημείων» στην πόλη μας θα πρέπει να αποτελέσουν πεδίο συνεννόησης και σωστού σχεδιασμού. Με μια Διοίκηση του Δήμου που αρνείται πεισματικά να κάνει έναν στοιχειώδη προγραμματισμό ενεργειακής παρέμβασης και διαχείρισης, ας αποτελέσει το θέμα της ανακύκλωσης πεδίο ειλικρινούς συνεννόησης και ουσιαστικής διαπαραταξιακής συνεργασίας. Όχι όμως με την ίδια συνταγή, με τα ίδια λάθη, με μεθόδους επικοινωνίας και αυτοπροβολής. Με πινακίδες και ανακοινώσεις που πανηγυρίζουν για το αυτονόητο. Θα πρέπει συστηματικά να χτίσουμε τη σχέση εμπιστοσύνης με τους δημότες, τα σχολεία, τους εμπορικούς και παραγωγικούς φορείς για να εξασφαλίσουμε την ενεργό συμμετοχή τους στα προγράμματα διαλογής των αποβλήτων στη πηγή.
Η «Νέα Αρχή για την Αγία Παρασκευή» θα συνδράμει την όλη προσπάθεια με συγκεκριμένες προτάσεις και την παρουσίαση του προγράμματος για το Περιβάλλον, την Βιώσιμη Ανάπτυξη και την Ενεργειακή Διαχείριση. Με τη συμμετοχή όλων των δημοτών θα υλοποιήσουμε το όραμά μας «Εμπνεόμαστε από το περιβάλλον- Προστατεύουμε το Μέλλον μας- Συμμετέχουμε στις περιβαλλοντικές δράσεις».
Γιώργος Οικονόμου
Αντιπτέραρχος Μηχανικός ε.α.
Επίτιμος Δντης Υποδομών
Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας
Επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης
«Νέα Αρχή για την Αγία Παρασκευή»
[1] «Κινητό Πράσινο Σημείο» είναι το αυτοκινούμενο ή ρυμουλκούμενο όχημα, το οποίο διαθέτει ξεχωριστά μέσα συλλογής, όπως κάδοι ή container για κάθε επιμέρους υλικό που συλλέγεται.
[2] «Γωνιά Ανακύκλωσης» είναι δημόσιος ή ιδιωτικός χώρος πολύ μικρής έκτασης, όπου οι πολίτες εναποθέτουν χωριστά συλλεγέντα ανακυκλώσιμα αστικά απόβλητα τα οποία εν συνεχεία συλλέγονται από τον οικείο O.T.A. Α’ βαθμού.
[3] «Πράσινο Σημείο» είναι χώρος οργανωμένος από Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού, ο οποίος είναι οριοθετημένος και διαμορφωμένος με την κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό, ώστε οι πολίτες να αποθέτουν χωριστά συλλεγέντα ανακυκλώσιμα αστικά απόβλητα ή χρησιμοποιημένα αντικείμενα, προκειμένου αυτά να προωθηθούν για ανακύκλωση ή για επαναχρησιμοποίηση.
Τα Πράσινα Σημεία (ΠΣ) διακρίνονται σε μικρά και σε μεγάλα ανάλογα με τον όγκο και τις κατηγορίες των ανακυκλώσιμων υλικών που δέχονται, τη λειτουργία τους και την έκταση που καταλαμβάνουν.